Πρόσθιος Χιαστός Σύνδεσμος (Π.Χ.Σ.)
Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος αποτελεί μια από τις βασικότερες σταθεροποιητικές δομές του γόνατος, συνδέοντας το μηριαίο οστό με την κνήμη, αποτρέποντας την πρόσθια παρεκτόπιση της κνήμης επί του μηριαίου οστού ενώ ταυτόχρονα περιορίζει και την έσω στροφή της κνήμης. Ο σύνδεσμος σε πλήρη έκταση απορροφά το 75% των φορτίων της πρόσθιας μετατόπισης και το 85% των αντίστοιχων φορτίων όταν το γόνατο βρίσκεται σε κάμψη μεταξύ 30–90 μοιρών.
Επιδημιολογία
Τα τελευταία χρόνια η συχνότητα εμφάνισης κακώσεων του προσθίου χιαστού συνδέσμου παρουσιάζει ιδιαίτερη αύξηση λόγω το ότι, πέραν των τραυματισμών που προέρχονται από τροχαία ατυχήματα, οφείλεται και στην ολοένα αυξανόμενη συμμετοχή του πληθυσμού σε αθλητικές δραστηριότητες.
Η κάκωση του προσθίου χιαστού συνδέσμου εμφανίζει μεγαλύτερη συχνότητα μεταξύ των ηλικιακών ομάδων 15 - 44 ετών ενώ φαίνεται να προτιμά τους αθλητές της καλαθοσφαίρισης, του χόκεϊ, του ποδοσφαίρου, του σκι, της πετοσφαίρισης ενώ δεν εξαιρεί και τους αθλητές του «Σαββατοκύριακου» οι οποίοι φαίνονται ιδιαίτερα επιρρεπείς λόγω της μη συστηματικής τους ενασχόλησης με το άθλημα.
Παράγοντες που μπορούν να ενοχοποιηθούν για την κάκωση του προσθίου χιαστού είναι οι κατασκευαστικοί, οι νευρομυϊκοί, οι εμβιομηχανικοί και οι ορμονικοί.
Μηχανισμός κάκωσης
Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος είναι ιδιαίτερα επιρρεπής σε δραστηριότητες που απαιτούν απότομη επιτάχυνση, επιβάρυνση, αλλαγή κατεύθυνσης αλλά και προσκρούσεις με άλλους αθλητές, ιδίως σε αθλήματα «επαφής».
Ο σύνδεσμος χαλαρώνει κατά την έξω στροφή της κνήμης ενώ αντίθετα αποκτά αυξημένη τάση κατά την έσω στροφή.
Η θέσης διάτασης σε συνδυασμό με την επενέργεια αυξημένης – μεγαλύτερης της δυνατότητας απορρόφησης από το συνδέσμο δύναμης αποτελεί αιτία διάτασης, μερικής ή ολικής ρήξης του συνδέσμου. Τέτοιες θέσεις είναι:
- Η βίαιη κάμψη του γόνατος με ταυτόχρονη έσω στροφή της κνήμης.
- Η βίαιη κάμψη του γόνατος με ταυτόχρονη έξω στροφή της κνήμης.
- Η βίαιη κάμψη με το γόνατο σε θέση βλαισότητας.
- Βία που ασκείται στην έσω επιφάνεια του γόνατος από μεταβίβαση δύναμης λόγω πρόσκρουσης του ενός γόνατος πάνω στο άλλο.
Κλινική Εικόνα
Στην οξεία φάση ο ασθενής παραπονείται για πόνο στο γόνατο και συνήθως αδυνατεί να φορτίσει πλήρως το σκέλος.
Κλινικά, block ή αίμαρθρο είναι δυνατό να συνυπάρχουν ενώ το γόνατο παρουσιάζει επώδυνο περιορισμό του εύρους κίνησης.
Στη χρόνια φάση ενδεχομένως να κυριαρχούν τα συμπτώματα
- Της αστάθειας
- Του εντοπισμένου πόνου
- Του μετρίου βαθμού υδράρθρου.
Χειρουργική Αποκατάσταση
Κατά βάση η θεραπεία είναι χειρουργική και στοχεύει στην ανακατασκευή του προσθίου χιαστού συνδέσμου. Η ανακατασκευή ή αλλιώς συνδεσμοπλαστική επιτυγχάνεται με την τοποθέτηση ιδίων, συνθετικών κλπ. μοσχευμάτων τα οποία θα καθορίσουν και το μετεγχειρητικό πρόγραμμα αποκατάστασης.
Φυσικοθεραπευτική Μετεγχειρητική Αποκατάσταση
Η φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση στοχεύει στην ανάκτηση του πλήρες εύρους κίνησης και της μυϊκής ισχύος.
Είναι μια διαδικασία πολύπλοκη και μακροπρόθεσμη διότι το φυσικοθεραπευτικό πλάνο που θα σχεδιαστεί τόσο για την απόκτηση του πλήρες εύρους κίνησης όσο και της αποκατάστασης της μυϊκής ισχύος θα πρέπει να λάμβάνει υπ’ όψιν του όλα τα στάδια και τις βιολογικές διεργασίες «συνδεσμοποίησης» του μοσχεύματος. Για το λόγο αυτό το φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα επαναδιαμορφώνεται σε εβδομαδιαία βάση και για έξη τουλάχιστον μήνες.
Η έναρξη του φυσικοθεραπευτικού προγράμματος άμεσα μετεγχειρητικά βασίζεται στην παθητική κινητοποίηση του γόνατος, την αποιδηματική φυσικοθεραπευτική αγωγή και τη διατήρηση της μυϊκής ισχύος των μηριαίων μυών με συγκεκριμένες ασκήσεις που δεν διαταράσουν τη σταθερότητα και αργότερα την επαναγγείωσης του μοσχεύματος.
Η χρήση του CPM σαφώς και προσφέρει πλεονεκτήματα έναντι της κινητοποίησης δια χειρός διότι προσφέρει απόλυτη στήριξη και σταθεροποίηση του ασθενούς με αποτέλεσμα το εύρος κίνησης να επιτυγχάνεται ανώδυνα. Η αντανακλαστική σύσπαση των εκτεινόντων μυών, ακριβώς λόγο της ελεγχόμενης και ανώδυνης κίνησης, αποτρέπεται με αποτέλεσμα να μη προκαλείται πρόσθια παρεκτόπιση της κνήμης λόγω της επίδρασης της σύσπασης του τετρακεφάλου μυός. Όμως το πλέον σημαντικότερο όλων είναι το ότι ο φυσικοθεραπευτής κινείται εντός των επιτρεπόμενων ανά εβδομάδα μοιρών.
Η έναρξη της ενδυνάμωσης θα εξαρτηθεί σε σχέση με το μόσχευμα, τη χειρουργική τεχνική και τις λοιπές ιδιαιτερότητες της χειρουργικής ανακατασκευής. Η ισοκινητική αποκατάσταση και ενδυνάμωση αποτελεί το ποιο ολοκληρωμένο και επιστημονικά ορθό τρόπο αποκατάστασης αλλά και αξιολόγησης της μυϊκής ισχύος.
EΝΗΜΕΡΩΣΗ: Θα θέλαμε να τονίσουμε στους αναγνώστες της ιστοσελίδας μας ότι οι παρεχόμενες γνώσεις δεν είναι απαραίτητο να γίνονται αποδεκτές, δεδομένου ότι λειτουργεί πάντοτε συμβουλευτικά και η τελική απόφαση είναι πάντα δική σας.
